Nghĩ về Hà Giang, người ta nhớ ngay tới cao nguyên đá Đồng Văn gắn liền với cung đường 4C huyền thoại, nhưng mấy ai để ý rằng có một mảnh đất nguyên sơ, ẩn mình nơi phía Tây Hà Giang đang từng ngày góp phần làm nên tên tuổi của mảnh đất địa đầu tổ quốc và làm cho người ta đi dễ khó về. Cái tên đậm chất vùng cao “Hoàng Su Phì”.
Su Phì mang đặc trưng vốn có của nó là những dãy ruộng bậc thang trùng trùng, trải dài theo các triền núi đến tận chân trời. Đó là một sản phẩm sáng tạo, một kiện tác từ bàn tay khéo léo của bà con dân tộc thiểu số nơi đây.
Ruộng bậc thang vẫn luôn là một hình ảnh, một biểu tượng đẹp của các dân tộc vùng cao khắp mọi miền đất nước. Với riêng Hoàng Su Phì, ruộng bậc thang hấp dẫn người thưởng ngoạn bởi nó là sản phẩm du lịch của người dân bản địa mang đậm nét văn hóa và sự hòa trộn của nhiều dân tộc thiểu số khác nhau như Dao, Tày, Nùng, La Chí. Do vậy du khách có thể tận hưởng nhiều kiểu dáng ruộng khác nhau mang đặc trưng của từng dân tộc. Hơn nữa, ít ai để ý rằng, những bức tranh Su Phì lại là sự kết hợp hài hòa giữa ruộng, nhà và rừng. Những ngôi sàn nhà lưa thưa được dựng lên giữa những dải ruộng bát ngát phục vụ cho việc chăm bón đồng ruộng. Rừng núi trùng điệp cùng với những dải ruộng tô vẽ nên một Hoàng su phì đẹp, trong lành và thanh bình đến lạ. Những con thác nhỏ róc rách đổ ra từ những dốc cao, những đàn dê rừng lững thững ăn cỏ bên lề đường dễ khiến du khách bị mủi lòng trước miền đất vùng cao đáng yêu này.
Từng mùa lúa trên ruộng bậc thang Su Phì luôn mang những nét cuốn hút riêng mê hoặc lòng người. Mùa nước đổ từ tháng 6 dương lịch khắc họa lên một Hoàng Su Phì hùng vĩ đến lạ, ta thấy như những dải gương lớn soi bóng của trời trải dài trên các triền núi, lấp lánh, gợn sóng mỗi khi gió thổi. Khi Su Phì đang trong mùa lúa con gái, màu tươi mát của những dải ruộng bát ngát hòa cùng màu xanh của rừng núi mang lại cảm giác mát mẻ, dễ chịu trong những ngày hè nắng nóng. Hoàng Su Phì đẹp nhất khi mùa vàng đang trải dài vào những ngày cuối tháng 7 âm lịch. Từng lớp, từng tầng trải rộng khắp những quả đồi như những dải lụa vàng quấn quanh các sườn núi.
Bản Luốc, Bản Phùng được biết đến là một trong những vùng của Su Phì có những thửa ruộng đẹp nhất, được công nhận là di sản quốc gia do người dân bản địa bảo tồn và giữ gìn qua nhiều thế hệ.
Một trải nghiệm thú vị mà hầu hết khách du lịch luôn muốn thử sức khi đặt chân lên mảnh đất này là được có cơ hội bộ hành hàng chục km hoặc cưỡi trên mình một con xe motor chắc chắn, vượt qua những cung đường quanh co, những đồi núi hiểm trở, từ đó có thể phóng tầm mắt để tận hưởng dải ruộng bậc thang bát ngát, các sườn núi giữa lừng trừng trời đang làm nên tên tuổi của miền đất mang tên “Vỏ cây vàng” này.
“Mùa xuân anh lên thăm quê em, trên những con đường quanh co đèo gió.
Niềm anh như ôm núi, núi như ôm mây.
Cùng ruộng bậc thang lên đỉnh đèo mây”
Lời bài bài hát khiến người ta thấy nao lòng khi nhớ lại Hà Giang, nhớ lại Hoàng Su Phì, nhớ lại những dải ruộng bậc thang đặc trưng, thanh bình mà hùng vỹ nơi đây. Quả là địa điểm lý tưởng cho những ai muốn thoát khỏi những ồn ào, bộn bề của chốn thị thành và có một hành trình ý nghĩ để khám phá sự diệu kì của thiên nhiên đất nước.
Nguyễn Thị Lâm Oanh